مقدمه وهدف:درخت تلکا از گونه درختان گلابی است که در مناطق جنگلی شمال کشور می روید. برگ این نوع درخت سرشار از آربوتین می باشد که از جوشانده آن برای درمان التهاب استفاده می شود، همچنین در مواردی از قبیل درمان تکرر ادرار و فشار خون بالا و کاهش قند خون کاربرد دارد. در این مطالعه ابتدا سمیت سلولی عصاره برگ تلکا و همچنین اثر آن بر درصد حیات سلول های آسیب دیده درحضور ماده یt– بوتیل هیدرو پراکسید(t-BHP)رامورد بررسی قرار داده ایم .
مواد و روشها: مطالعه از نوع تجربی است. بعد از تهیه عصاره برگ تلکا ، سلول های هلا در RPMI ۱۶۴۰ در پلیت های ۲۴ خانه طبق شرایط استاندارد کشت داده شدند .غلظت های مختلف از عصاره برگ تلکا به محیط کشت اضافه شد و بعد از ۲۴ ساعت سمیت سلولی به روش MTT مورد ارزیابی قرار گرفت،سپس غلظت های (۱۰۰،۱۵۰،۲۰۰،۲۵۰ میکرو مولار) از ماده اکسیده t-BHP به محیط کشت اضافه گردیده و خاصیت آنتی اکسیدانی و محافظتی عصاره برگ تلکا بر سلول های Hela آسیب دیده بررسی شد. بقای سلول ها پس از مجاورت با عصاره برگ تلکا و ماده اکسیدان به روش رنگ سنجی MTT بررسی گردیده و در محیط کشت فوقانی سلولها فعالیت آنتی اکسیدانی به روش (FRAP (ferric reducing antioxidant power اندازه گیری شد. نتایج به صورت SEM mean گزارش شد و ۰۵/۰P< از نظر آماری معنیدار در نظر گرفته شد.
یافته ها: یافته ها نشان می دهد که این عصاره در غلظت ۲ درصد سمی می باشد ،. هیچ تفاوت معنی داری بین غلظت های زیر۲/۰ درصد با گروه کنترل وجود نداشت.، میزان آنتی اکسیدان توتال گروه کنترل نسبت به گروه "عصاره برگ تلکا صفر +۲۵۰ t-BHP میکرومولار"، تفاوت معنی دار داشت (۰۰۱/۰ P=). با اضافه کردن t-BHP در مقایسه با گروه کنترل میزان FRAP کم شد.
نتیجه گیری: پره انکوباسیون سلول ها با غلظت های مختلف عصاره برگ تلکا، فعالیت آنتی اکسیدانی توتال محیط کشت را به صورت معناداری افزایش داد.بنابراین از این عصاره می توان به عنوان یک انتی اکسیدان طبیعی استفاده کرد.