دوره 7، شماره 1 - ( تابستان 1400 )
جلد 7 شماره 1 صفحات 68-60 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sharafi O, Seydi J, Rokhzadi M Z. Investigating the effect of evidence-based education on self–care in patients with multiple sclerosis referred to the Sanandaj MS society in 2019. SJNMP 2021; 7 (1) :60-68
URL: http://sjnmp.muk.ac.ir/article-1-377-fa.html
URL: http://sjnmp.muk.ac.ir/article-1-377-fa.html
شرفی امید، صیدی جمال، رخزادی محمد زاهد. بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر شواهد بر خود مراقبتی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مراجعه کننده به انجمن ام‌اس شهرستان سنندج در سال 1398. فصلنامه پرستاری، مامایی و پیراپزشکی. 1400; 7 (1) :60-68
امید شرفی1 
، جمال صیدی2 
، محمد زاهد رخزادی* 3
، جمال صیدی2 ، محمد زاهد رخزادی* 3
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
2- مرکز تحقیقات مراقبت بالینی، پژوهشکده توسعه سلامت، گروه پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
3- مرکز تحقیقات مراقبت بالینی ، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران ، zahed.rpkhzadi@gmail.com
2- مرکز تحقیقات مراقبت بالینی، پژوهشکده توسعه سلامت، گروه پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
3- مرکز تحقیقات مراقبت بالینی ، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران ، zahed.rpkhzadi@gmail.com
چکیده: (1715 مشاهده)
زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن، پیشرونده و تحلیل برنده غلاف میلین سلولهای سیستم اعصاب مرکزی است. این بیماری نیازمند انجام رفتارهای خودمراقبتی و مبتنی بر شواهد شامل استنتاج و کاربرد بهترین شواهد علمی موجود در تلفیق با شرایط بیمار است.
روش پژوهش: این یک پژوهش کارآزمایی بالینی و مداخله ای بود که 90 بیمار مراجعه کننده به انجمن مولتیپل اسکلروزیس مرکز پزشکی توحید سنندج به روش در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه 45 نفره اختصاص داده شدند. ابزارهای گردآوری داده ها پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک، ویژگیهای بالینی و پرسشنامه خودمراقبتی مروتی شریف آباد و همکاران (1395) بود. در دو گروه مداخله وکنترل پیش آزمون به عمل آمده، سپس 7 جلسه آموزشی (هر هفته دو جلسه) هر جلسه به مدت 30 الی 45 دقیقه بر اساس تمایل نمونه ها در دو کلاس 22 تا 23 نفره در دو ساعت 9 تا 10 ویا 12 تا 13 برگزار شد. در ابتدا از بیماران نیاز سنجی کلی بعمل آمد سپس با شواهد و متون مقایسه و تطبیق داده شد و در نهایت محتوای آموزشی خود مراقبتی مناسب با توجه به شواهد بروز و معتبر برای بیماران در نظر گرفته شد. بعد از اﺗﻤﺎم مداخله در فاصله 4 ﻫﻔﺘﻪ پس آزمون از هر دو گروه پس آزمون بعمل آمد. برای بررسی نرمال بودن متغیرها از آزمون شاپیرو-ویلک و برای مقایسه دو گروه از آزمون نهایی تی مستقل و تی زوجی استفاده شد. سطح معنی داری 0/05 در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج آزمون آماری میانگین نمره رفتارهای خود مراقبتی قبل از مداخله در بیماران گروه کنترل و گروه مداخله تفاوت معناداری نداشت (892/0=p).میانگین نمرات رفتارهای خود مراقبتی در بیماران گروه کنترل قبل از مداخله 0/380 ± 3/17 بود که پس از مداخله به 0/327 ± 3/19 افزایش یافت. از نظر آماری این تفاوت معنادار نبود (0/675=p) . میانگین نمرات رفتارهای خود مراقبتی در گروه مداخله قبل از مداخله 0/458 ± 3/16 بود که پس از مداخله به 0/267 ± 3/48 افزایش یافته بود. آزمون تی زوجی این تفاوت را معنادار نشان داد (001/0=p). اختلاف میانگین نمره رفتارهای خود مراقبتی بعد از مداخله در بیماران گروه کنترل و گروه مداخله معنادار بود (0/001=p).
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که آموزش شواهد محور تاثیر معناداری بر خود مراقبتی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس دارد و استفاده از شواهد به روز و مناسب میتواند تاثیر مثبتی برآموزش خود مراقبتی داشته باشد.
روش پژوهش: این یک پژوهش کارآزمایی بالینی و مداخله ای بود که 90 بیمار مراجعه کننده به انجمن مولتیپل اسکلروزیس مرکز پزشکی توحید سنندج به روش در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه 45 نفره اختصاص داده شدند. ابزارهای گردآوری داده ها پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک، ویژگیهای بالینی و پرسشنامه خودمراقبتی مروتی شریف آباد و همکاران (1395) بود. در دو گروه مداخله وکنترل پیش آزمون به عمل آمده، سپس 7 جلسه آموزشی (هر هفته دو جلسه) هر جلسه به مدت 30 الی 45 دقیقه بر اساس تمایل نمونه ها در دو کلاس 22 تا 23 نفره در دو ساعت 9 تا 10 ویا 12 تا 13 برگزار شد. در ابتدا از بیماران نیاز سنجی کلی بعمل آمد سپس با شواهد و متون مقایسه و تطبیق داده شد و در نهایت محتوای آموزشی خود مراقبتی مناسب با توجه به شواهد بروز و معتبر برای بیماران در نظر گرفته شد. بعد از اﺗﻤﺎم مداخله در فاصله 4 ﻫﻔﺘﻪ پس آزمون از هر دو گروه پس آزمون بعمل آمد. برای بررسی نرمال بودن متغیرها از آزمون شاپیرو-ویلک و برای مقایسه دو گروه از آزمون نهایی تی مستقل و تی زوجی استفاده شد. سطح معنی داری 0/05 در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج آزمون آماری میانگین نمره رفتارهای خود مراقبتی قبل از مداخله در بیماران گروه کنترل و گروه مداخله تفاوت معناداری نداشت (892/0=p).میانگین نمرات رفتارهای خود مراقبتی در بیماران گروه کنترل قبل از مداخله 0/380 ± 3/17 بود که پس از مداخله به 0/327 ± 3/19 افزایش یافت. از نظر آماری این تفاوت معنادار نبود (0/675=p) . میانگین نمرات رفتارهای خود مراقبتی در گروه مداخله قبل از مداخله 0/458 ± 3/16 بود که پس از مداخله به 0/267 ± 3/48 افزایش یافته بود. آزمون تی زوجی این تفاوت را معنادار نشان داد (001/0=p). اختلاف میانگین نمره رفتارهای خود مراقبتی بعد از مداخله در بیماران گروه کنترل و گروه مداخله معنادار بود (0/001=p).
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که آموزش شواهد محور تاثیر معناداری بر خود مراقبتی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس دارد و استفاده از شواهد به روز و مناسب میتواند تاثیر مثبتی برآموزش خود مراقبتی داشته باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/9/15 | ویرایش نهایی: 1400/6/22 | پذیرش: 1399/10/12 | انتشار: 1400/6/10 | انتشار الکترونیک: 1400/6/10
دریافت: 1399/9/15 | ویرایش نهایی: 1400/6/22 | پذیرش: 1399/10/12 | انتشار: 1400/6/10 | انتشار الکترونیک: 1400/6/10
فهرست منابع
1. Corry M, While A, Neenan K, Smith V. A systematic review of systematic reviews on interventions for caregivers of people with chronic conditions. Journal of advanced nursing. 2015; 71(4):718-34. [DOI:10.1111/jan.12523]
2. He Y, Yue Y, Zheng X, Zhang K, Chen S, Du Z. Curcumin, inflammation, and chronic diseases: how are they linked?. Molecules. 2015; 20(5):9183-213. [DOI:10.3390/molecules20059183]
3. Shafee A, Radfar M, Sheikhi N. The Relationship between Individual Characteristics and Mental Health with the amount of Hypnotic Susceptibility in Women with Multiple Sclerosis. Nursing Psychiatric of Journal. 2015; 3(3): 78-85. [Persian]
4. Tardieu M, Banwell B, Wolinsky JS, Pohl D, Krupp LB. Consensus definitions for pediatric MS and other demyelinating disorders in childhood. Neurology. 2016; 87(9Supplement2):8-11. [DOI:10.1212/WNL.0000000000002877]
5. National MS Society. Theinformation sourcebook [Internet]. 2005 [cited 2013 Nov 11]. Availablefrom:http://www.nationalmssociety.org/searchresults/index.aspx?q=Theinformation+sourcebook &x=0&y=0&start=0&num=20, 2013.
6. Heydari Z. Relationship between specific cognitive components with functional balance and function in women with multiple sclerosis in Kerman, Master's thesis. Shahid Bahonar University of Kerman, 2016. [Persian]
7. Ghafoori F, Dehghan Nayeri N, Khakbazan Z, Hedayatnejad M & Nabavi SM. Pregnancy and Motherhood Concerns Surrounding Women with Multiple Sclerosis: A Qualitative Content Analysis. International Journal of Community Based Nursing & Midwifery. 2020; 8(1): 2-11.
8. Masoodi R, Alhani F, Moghadassi J, Ghorbani M. The effect of family-centered empowerment model on skill, attitude, and knowledge of multiple sclerosis caregivers. J Birjand Univ Med Sci. 2010; 17(2):87-97. [Persian]
9. Neustein J, Rymaszewska J. Psychological consequences of multiple sclerosis and assistance possibilities. Physiotherapy. 2017; 25(1):8-12. [DOI:10.1515/physio-2016-0013]
10. Famil Sharifian Y, Khalili M, Hasanzadeh Pashang S, Kamarzarin H, Taghizadeh ME. The study of effectiveness of cognitive-behavioral therapy in Group on mental health among primary MS patients. J Urmia Univ Med Sci. 2013; 24(9):652-64. [Persian]
11. Avazeh M, Babaei N, Farhoudi S, Kalteh E.A & Gholizadeh B. The Study of Self-care and Related Factors in the Elderly with Chronic Diseases in 2018. Journal of Health and Care. 2019; 21(2): 135-44. [DOI:10.29252/jhc.21.2.135]
12. Lynning M, Hanehøj K, Knudsen AK, Skovgaard L. Self-care activities among people with multiple sclerosis in Denmark: use and user characteristics. Complementary medicine research. 2017; 24(4):240-45. [DOI:10.1159/000478262]
13. Mahdi H, Maddah SMB, Mahammadi F. The Effectiveness of Self-Care Training on Quality of Life among Elderlies with Diabetes. IJRN. 2016; 2(4):32-39. [Persian] [DOI:10.21859/ijrn-02045]
14. Parsaei Manesh E, Mahdavi M, Moghadam S. The effect of self-care educational program on sleep quality in patients with Multiple Sclerosis. J Educ Ethics Nurs. 2014; 3(4):9-13. [Persian]
15. MorowatiSharifabad M, Momeni Z, Eslami M, Dehghani Tafti A, Hakimzadeh A. Study of Factors Associated with Self-Care Behaviors in Patients with Multiplesclerosis in Yazd City Based on Health Belief Model. TB. 2016; 15(2):82-93. [Persian]
16. Dahmardeh H, Vagharseyyedin SA. Effect of Orem-based self-care education program on disease-related problems in patients with multiple sclerosis: A clinical trial. Medical-Surgical Nursing Journal. 2017; 6(1):14-20. [Persian]
17. Ilic D. Teaching evidence-based practice: perspectives from the undergraduate and post-graduate viewpoint. Annals Academy of Medicine Singapore. 2009; 38(6):559.
18. Azrami S, Aliiari S, Farsi Z. Evidence Based Approach in Medical Sciences with Emphasis on Its Importance in Nursing Education, Journal of Educational Studies. 2013; 2(2): 10-17.
19. Dahmardeh H, Vagharseyyedin SA. Effect of Orem -Based self-care education program on disease-related problems in patient with multiple sclerosis: Aclinical Trial. Medical-Surgical Nursing Journal. 2017; 6(1):14-20. [Persian]
20. Lai NM, Teng CL, Lee ML. The place and barriers of evidence based practice: Knowledge and perceptions of medical, nursing and allied health practitioners in Malaysia. BMC Res Notes. 2010; 4(3):279-87. [DOI:10.1186/1756-0500-3-279]
21. Ozturk C, Muslu GK, Dicle A. A comparison of problembased and traditional education on nursing students' critical thinking dispositions. Nurse Educ Today. 2008; 28(5):627-32. [DOI:10.1016/j.nedt.2007.10.001]
22. Kabirian A, Abedian Z, Mazloum S R, Kabirian M. The effect of self-care behaviors based on evidence-based education on the severity of dysmenorrhea amongst girls. Journal of Torbat Heydariyeh University of Medical Sciences. 2017; 5(1):26-31. [Persian]
23. Ghazagh M, Zadhasan Z. The Effect of Group Mindfulness-Based Stress Reduction Program on the Quality of Life and Fatigue in Patients with Multiple Sclerosis. Avicenna J Nurs Midwifery care. 2019; 27(1): 35-44. [DOI:10.30699/ajnmc.27.1.35]
24. Farahani Z. The effectiveness of self-care education on the adaptability of patients with multiple sclerosis. Master's Thesis. Arak University of Medical Sciences and Health Services. 2016. [Persian]
25. Kabirian A, Abedian Z, Mazloum S R, Kabirian M. The effect of self-care behaviors based on evidence-based education on the severity of dysmenorrhea amongst girls. Journal of Torba Heydariyeh University of Medical Sciences. 2017; 5(1):26-31. [Persian]
26. Firooz M, Mazlom R, Hoseini J, Hasanzadeh F, Kimiae A. Comparison between the effect of group education and group counseling on emotional self-care in type II diabetics. J Birjand Univ Med Sci. 2015; 22 (4):293-303. [Persian]
27. Afrasiabifar A, Mehri Z, Ghaffarian Shirazi HR. Orem's Self-Care Model with Multiple Sclerosis Patients' Balance and Motor Function. Nursing Science Quarterly. 2020; 33(1): 46-54. [DOI:10.1177/0894318419881792]
28. Xie J, Zhu T, Lu Q, Xu X, Cai Y, & Xu Z. The effects of add-on self-care education on quality of life and fatigue in gastrointestinal cancer patients undergoing chemotherapy. BMC Complementary Medicine and Therapies. 2020; 20(1): 15-22. [DOI:10.1186/s12906-019-2800-5]
29. Habibnia M, Safavi M, Farahani H. The Effect of Self-Care Education on the Performance of Multiple Sclerosis Patients: a Randomised Control Trial. Sci J Hamadan Nurs Midwifery Fac. 2018; 25(5):208-16. [Persian] [DOI:10.30699/sjhnmf.26.5.7]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
